Als vakantie een recht is, waarom moet je het dan verdienen?

De VRT zond net het derde seizoen van ‘Zorgen voor mama’ uit. Moeders vertellen in deze documentaire over hoe het is en voelt om in armoede te leven. Armoede-expert Joost Bonte coacht in het programma enkele mama ’s met praktische ondersteuning en biedt ze een luisterend oor. Joost is een hevige verdediger van het recht op vakantie: ‘Als iemand aangeeft dat hij al 5 jaar niet meer weg is geweest, biedt dan iets concreet aan.’

In het Inloopcentrum van CAW Halle-Vilvoorde werkt Joost Bonte als supervisor voor de sociaal werkers. De thema’s Armoede, Wonen, Outreachend werken en de inloopcentra neemt hij professioneel ter harte. Joost Bonte: 'Het CAW wil met de aanstelling van supervisor terug voor radicaal sociaal gaan. Het woord radicaal komt van het Latijnse woord radix, dat wortel betekent. Het CAW wil zich terugplooien op de core business, als mensenrechtenorganisatie.’

In ‘Zorgen voor mama’ gaf Joost een pleidooi voor het recht op vrije tijd en vakantie. Hij nam mama Natasja mee naar een Rap op Stapkantoor in Roeselare. Daar boekte het gezin een uitstap naar Planckendael. Joost: ‘Hoe Natasja in die brochures is gedoken! Die boeken zijn echt helemaal versleten, ondanks hun goede kwaliteit. Ze zijn versleten omdat ze een hoopvol perspectief bieden. Omdat Natasja dat verlangen had. Vakantie en vrije tijd is een recht. En toch vergeten sociale werkers dit maar al te vaak aan te bieden.’

Joost Bonte

Even alles los laten

Joost: ‘De vertrouwde omgeving van onze mensen is geen fijne omgeving. Vakantie of zelfs een uitstap geeft de mensen de kans om even alles los te laten. Als je arm bent, sta je er alleen voor. Maar ben je op vakantie, dan kom je andere mensen tegen in dezelfde stemming. In de dierentuin wordt er dan over de kameel gepraat in plaats van over zorgen en gebreken. Je hebt veel meer positieve sociale contacten.

Op vakantie leer je op een andere manier sociaal contact hebben. Je leert er vrienden voor het leven kennen. Het zijn andere gesprekken dan die je hebt met sociaal werkers en lotgenoten. Het zet mensen in hun kracht om nieuwe mensen te leren kennen en op een onbevangen manier over hun eigen leven te spreken.’

Als je even kan ontsnappen, doe je energie op. Op vakantie leer je ook mogelijkheden zien.

Het moet gefaciliteerd worden

Sociaal werkers zouden vrije tijd en vakantie moeten faciliteren. Joost: ‘Zelf denken de mensen niet aan vakantie. Armoede betekent in stress leven. En dan maak je niet de beste keuzes. Ze zijn niet bezig met vakantie maar met hoe ze de koelkast moeten vullen. Enkel vanuit een vluchtperspectief zeggen ze dat ze even weg willen uit de dagdagelijkse situatie.'

Joost: ‘Voor mij is armoede een opeenvolging van uitsluiting waardoor je er plots alleen voor komt te staan. Dus je zoekt gezelschap.’ In het aanbod van Iedereen Verdient Vakantie kan je kiezen op welke manier je een uitstap maakt. Wil je alleen of met het gezin weg, dat kan. Wil je graag in groep gaan, dat kan ook.  Joost: ‘Dat is het mooie aan IVV. Alles is mogelijk.’

Joost: ‘Als je even kan ontsnappen, doe je energie op. Op vakantie leer je ook mogelijkheden zien. Je doet er inzichten op die energie geven om te sparen, te gaan werken, … Het is een recht. Een algemeen recht is geen verplichting. Onafhankelijk van wat je voor de rest doet, het is 1 en ondeelbaar, dat recht.’

Toch zo simpel

Joost: ‘Als vakantie een recht is, waarom moet je het dan verdienen?’ Voor Joost mag de vakantievraag in elke intakeprocedure zitten: ‘Te weinig stellen sociaal werkers of maatschappelijk assistenten de vraag of men de mogelijkheden voor vakantie kent. Als iemand aangeeft dat die al 5 jaar niet meer weg is geweest, biedt dan iets concreet aan. Dat lijkt toch zo simpel of niet?’

In gesprek met Joost Bonte. Joost is armoede-expert in het VRT-programma 'Zorgen voor mama' en werkt als supervisor voor de sociaal werkers in het inloopcentrum van CAW Halle-Vilvoorde.

Neergepend door Carine Geboers.